Wat doen de strategen? 

Bedrijfsovernames, deinvesteringen, distressed M&A en cross-border deals

Lees verder

  • Hogere rentes, inflatie en kosten leiden tot een toename in ‘distressed’ overnames, verwacht ruim 81% van de M&A-experts.

  • Desinvesteringen zullen naar verwachting toenemen, vooral bij grote corporates. Dit komt omdat bedrijven zich meer zullen richten op hun kernactiviteiten en niet-kernactiva zullen afstoten.

  • Landen die voorlopen bij acquisities in Nederland zijn Duitsland en de VS. Omgekeerd, kijken Nederlandse bedrijven meestal naar Duitsland en België.

Dealmakers zijn het erover eens: de komende maanden zullen in Europa meer distressed deals plaatsvinden (volgens 81,5%). Verder zijn de meningen over de markt verdeeld. Het tekent de onzekerheid onder de 247 dealmakers die meededen aan onze survey.


Door Jan Bletz

Wat gaat er de komende 12 maanden gebeuren met de volgende soorten marktactiviteit in Europa

Meer distressed deals

“Wellicht dat er enige groei zal zijn in de markt voor distressed deals nu coronaschulden moeten worden terugbetaald moeten terwijl de economische onzekerheid toeneemt”, zegt Michelle van Huijstee, Private Equity Leader bij Deloitte. “Bedrijven met financiële problemen zullen mogelijk op zoek gaan naar oplossingen, wat kan leiden tot meer transacties in dit segment.”

Gaby Smeenk, partner in de sectie M&A en Capital Markets van advocatenkantoor De Brauw is stelliger: “Er komen meer distressed deals, waarbij niet alleen bedrijven die failliet zijn gegaan zijn betrokken, maar ook bedrijven die in de financiële problemen zijn gekomen.”

Ytzen Marseille, partner bij boutique advocatenkantoor JB Law, ziet nu al meer distressed deals. “Waarbij de target verlieslatend maar niet failliet is. Ik noem het maar eurodeals, waarbij een koper voor één euro een zaak overneemt, maar zich wel verbindt aan de verplichting om verder in het bedrijf te investeren. Daarbij wordt ook vaak van de schuldeisers verlangd dat zij een haircut nemen. Dat is eigenlijk een heel interessante dynamiek, want je neemt een groter risico als koper en je hebt het veel meer over de toekomst: hoe krijgen we de zaak weer op de rit? Dan is het ook wat spannender hoe de deal gaat lopen. Een M&A-deal bij een bedrijf waar alles goed mee gaat verloopt meestal volgens een vast stramien. Een 'eurodeal' is wat unieker en meer maatwerk.”

De precieze (financiële) constructie bij een distressed deal hangt sterk af van hoe een bedrijf gefinancierd is, zegt Mark Stoelinga, Associate Director van corporate finance consultancy Clearwater International. “De rentestanden waren lange tijd erg laag en veel bedrijven zijn op zo’n lage stand gefinancierd. Met de hogere rentes kan het zijn dat ze binnen één à drie jaar een herfinanciering nodig hebben – of moeten worden verkocht indien dit niet mogelijk blijkt.”

“Er komen meer distressed deals, waarbij niet alleen bedrijven die failliet zijn gegaan zijn betrokken, maar ook bedrijven die in de financiële problemen zijn gekomen.”

Gaby Smeenk, De Brauw Blackstone Westbroek

Misschien meer desinvesteringen en minder bedrijfsovernames

Op het eerste gezicht lijkt het een duidelijk verhaal. “Desinvesteringen zullen toenemen, vooral bij grote corporates. Dit komt omdat bedrijven zich mogelijk zullen specialiseren in hun kernactiviteiten en niet-kernactiva zullen afstoten”, zoals Michelle van Huijstee van Deloitte zegt.

Die beweging zou een extra impuls kunnen krijgen “doordat bedrijven in de problemen komen vanwege de hoge rente en de verplichting om Covid 19-leningen te moeten terugbetalen waardoor ze zich gedwongen zien om (onderdelen) te verkopen”, zegt Ewald van Hamersveld, Partner KPMG. Gaby Smeenk (partner De Brauw) wijst ook op de verkoop van onderdelen als optie. Gedeeltelijke desinvesteringen, met andere woorden: “Dit type transacties waarbij een minderheidsinvesteerder aan boord stapt lijkt aantrekkelijk voor zowel investeerders als verkopers: de investeerder loopt beperkt risico, de vennootschap (bij uitgifte van nieuwe aandelen) of de verkoper kan kapitaal aantrekken.”

De desinvesteringstrend zou bovendien versterkt kunnen worden doordat veel private equity-partijen bedrijven willen verkopen, zegt Richard Reis, partner bij investeerder Argos Wityu: “We verwachten ook iets meer activiteit bij desinvesteringen van door private equity ondersteunde bedrijven. Er zijn private-equityhuizen die het einde van hun investeringscyclus hebben bereikt, wat betekent dat we meer exits (secondaries) zullen zien.”

Terughoudendheid om te verkopen

Toch is slechts een kleine meerderheid (nog geen 55 procent) van de ondervraagde dealmakers overtuigd dat desinvesteringen een hoge vlucht zullen nemen. Er zijn ook goede redenen voor twijfel, zegt Bas Mees, partner bij boutique advocatenkantoor Rutgers & Posch. Want: “Onze verwachting is dat de markt voor bedrijfsovernames gaat krimpen, vooral waar het gaat om strategische overnames waar bedrijven elkaar overnemen. De markt ontwikkelt zich van een verkopersmarkt naar een kopersmarkt, waarbij verkopers hogere prijzen verwachten dan kopers bereid zijn te betalen. Bedrijven die hun activa willen verkopen, zullen worden geconfronteerd met een afname van waarderingen en prijzen die ze kunnen ontvangen vanwege de slechtere marktomstandigheden.” Daarom verwacht hij ook dat bedrijven terughoudend zullen zijn om te verkopen, ‘tenzij ze een zeer waardevol activum hebben dat veel interesse wekt’. Of genoegen nemen met een lagere prijs dan aanvankelijk gehoopt.

“De markt ontwikkelt zich van een verkopersmarkt naar een kopersmarkt, waarbij verkopers hogere prijzen verwachten dan kopers bereid zijn te betalen.”

Bas Mees, Rutgers & Posch

Of er inderdaad minder bedrijfsovernames zullen plaatsvinden en/of overnames tegen betrekkelijk lage prijzen? Daar zijn de respondenten het niet met elkaar over eens. Minder dan de helft (een kleine 48 procent) gelooft dat in een stijging van bedrijfsovernames, een iets grotere groep voorziet een daling (ruim 17 procent) of een gelijk niveau (35 procent). Wanneer we kijken naar fusies en overnames in het algemeen, inclusief overnames door private equity, verwacht 55 procent een stijging.

Cross-border deals: VS grootste koper, Duitsland grootse verkoper

Welke landen zullen volgens jou een voorloper zijn bij het overnemen van bedrijven in Nederland? (Kies er twee)

Als een Nederlands bedrijf wordt verkocht? Dan is het vermoedelijk aan een partij uit de Verenigde Staten of uit Duitsland, zegt Lesley van Zutphen, managing partner van investeerder Bencis Capital Partners. "Dat is bijna traditie. Nederland is internationaal georiënteerd en daarom voor die twee interessant."

Meer dealmakers denken er zo over: een kleine 52 procent verwacht dat de VS een voorloper zal zijn bij het overnemen van bedrijven in Nederland en een kleine 36 procent heeft die verwachting ten aanzien van Duitsland (en, ondanks de Brexit, van Groot-Brittannië). Alleen staat de Duitse economie voor de nodige uitdagingen, waardoor de koopdrift van ondernemingen daar de komende tijd misschien wat zal afnemen. De positie van de VS als grootse koper van Nederlandse bedrijven lijkt echter onbedreigd: "De VS blijft een dominante speler", zoals Daphne Bens, hoofd van de Corporate groep bij advocatenkantoor DLA Piper Amsterdam zegt.

Maar ook de UK, Scandinavische landen en België worden vaak genoemd. “België op nummer 1”, zegt Johan Verlinden, Head of Legal & M&A bij Fagron. “Belgen en Nederlanders gaan goed samen. Ik merk in mijn geboorteland dat wij eerder en liever naar Nederland kijken als we targets zoeken, dan naar bijvoorbeeld Duitsland of Frankrijk. Duitsers zijn moeilijker dan Nederlanders. Fransen hebben een heel andere cultuur, zijn vaak chauvinistisch. Nederland heeft een kenniseconomie, met sterke bedrijven en grote namen, met niche bedrijven. Dat trekt zeker ook Chinezen. Die houden van premium. Niet alleen qua auto’s of chocola, maar ook als het gaat om dranken. Heineken is zo’n grote naam.”

“België op nummer 1. Belgen en Nederlanders gaan goed samen. Ik merk in mijn geboorteland dat wij eerder en liever naar Nederland kijken als we targets zoeken, dan naar bijvoorbeeld Duitsland of Frankrijk.”

Johan Verlinden, Fagron

In welke landen verwacht je dat Nederlandse bedrijven het meest actief zullen zijn op het gebied van M&A? (Kies er twee)

“Andersom ligt dat anders", zegt Jan-Hendrik Horsmeier, partner bij Clifford Chance. "Voor Nederlandse bedrijven is de stap naar de VS moeilijk. De cultuur is anders, markten zijn anders, klanten zijn anders. Het gebeurt wel, maar veel minder. We zien Nederlandse bedrijven vooral op het Europese continent uitbreiden."

Favoriete landen om te gaan 'shoppen' zijn volgens de respondenten Duitsland (79 procent) en België (41 procent). Zoals in het verleden ook vrijwel altijd het geval was: "Na optimalisatie van het marktaandeel in Nederland, ging je de grens over. En dan kom je automatisch in België en/of Duitsland terecht", zegt Ewald van Hamersveld, Partner bij KPMG. Beide landen zijn “bekend, vertrouwd en vrij verweven met onze economie”, zoals Age Lindenbergh, Managing Director en Co-Head van de Benelux practice van adviesbureau Alvarez & Marsal het noemt.

Waarbij Duitsland op België z'n grote omvang voor heeft: "Activiteiten in Duitsland betekenen automatisch een enorme boost voor je producten, het land is immers qua inwoners vijf tot zes keer zo groot als Nederland", zoals Van Hamersveld zegt.

"Na optimalisatie van het marktaandeel in Nederland, ga je de grens over. En dan kom je automatisch in België en/of Duitsland terecht."

Ewald van Hamersveld, KPMG

Scandinavië in opkomst als overnameland

Ook Scandinavië werd regelmatig genoemd als interessant M&A-land in de live interviews die de redactie deed voor dit trendonderzoek. “Scandinavië is ook een landengroep waar soms veel laaghangend fruit is voor Nederlandse bedrijven", zegt Ida Kuijken, partner bij softwareinvesteerder Fortino Capital. “Het DNA is redelijk vergelijkbaar, en dat maakt zakendoen net makkelijker.”

De interesse gaat twee kanten op. “Veel private equity partijen uit Scandinavië hebben interesse in Nederlandse bedrijven", constateert Rianne Roozeboom, Vice President bij CFI Group. “Ook zijn er veel Nederlandse partijen die daar kantoren openen of samenwerken met lokale partijen. De culturele en economische overeenkomsten dragen bij aan de aantrekkelijkheid van deze landen."

Dat ziet ook Ytzen Marseille, partner bij JB Law. “Wij doen veel in Duitsland, dat lijkt op ons, maar dan een stuk groter. Ook Scandinavië wordt belangrijker, de markten daar zijn nog veel vergelijkbaarder met Nederland dan Duitsland. Je ziet dus dat veel Nederlandse PE-firma’s daar hubs openen, zoals Mentha en Standard Investments.”

“In Scandinavië zie ik ook een toename van het aantal Nederlandse bedrijven dat bereid is naar dit gebied uit te breiden", zegt ook Richard Reis, partner bij investeerder Argos Wityu. “Vooral op het vlak van technologie en advies. Op personeelsgebied is Nederland zeer volwassen en geavanceerd, en sommige MKB-bedrijven exporteren hun model naar het Noorden. Dit is een interessante ontwikkeling om te volgen.”

“Veel private equity partijen uit Scandinavië hebben interesse in Nederlandse bedrijven. Ook zijn er veel Nederlandse partijen die daar kantoren openen of samenwerken met lokale partijen. De culturele en economische overeenkomsten dragen bij aan de aantrekkelijkheid van deze landen."

Rianne Roozeboom, CFI Group

Deel dit artikel